Społeczny Inspektor Pracy ma uprawnienia do monitorowania przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przestrzegania norm dotyczących czasu pracy, wynagrodzenia oraz urlopów.
Inspektor może zgłaszać pracodawcom uwagi lub wnioski dotyczące nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy. W przypadku poważnych naruszeń, może zgłaszać sprawy odpowiednim służbom kontrolnym, jak Państwowa Inspekcja Pracy (PIP).
Społeczny Inspektor Pracy pełni rolę przedstawiciela pracowników w kwestiach związanych z bezpieczeństwem pracy oraz warunkami zatrudnienia. Inspektor powinien działać na rzecz poprawy jakości życia zawodowego pracowników, promując poszanowanie ich praw.
Społeczni inspektorzy pracy mają także obowiązek udzielania pracownikom informacji o ich prawach i obowiązkach. Pomagają im w sytuacjach spornych, a także przekazują niezbędną wiedzę w zakresie BHP oraz przepisów prawa pracy.